Bố cục

Phần 1 (6 câu đầu): hình ảnh Lor-ca, người nghệ sĩ tài hoa

Phần 2 (12 câu tiếp): Lor-ca bị sát hại, khát vọng cách tân dang dở

Phần 3 (4 dòng tiếp): xót thương, tiếc nuối người nghệ sĩ chân chính, tài ba

Phần 4 còn lại: hình tượng Lor-ca bất tử

Câu 1 (trang 166 sgk ngữ văn 12 tập 1):

Hình ảnh có tính biểu tượng: tiếng đàn bọt nước, áo choàng, vầng trăng chếnh choáng, yên ngựa mỏi mòn

- Các dòng thơ không có hình ảnh về con người nhưng bóng dáng con người: âm thanh (tiếng đàn), màu sắc (áo choàng đỏ gắt), trạng thái (chếnh choáng, mòn mỏi)

- Không gian văn hóa Tây Ban Nha với tiếng đàn Lor-ca- niềm tự hào của người dân,

    + Hình ảnh áo choàng đỏ gắt, khoác trên mình những võ sĩ đấu bò tót- biểu tượng của Tây Ban Nha

    + Hình ảnh đi lang thang về miền đơn độc: mang ý nghĩa chỉ cuộc hành trình của con người, cuộc độc hành của Lor-ca (anh hùng của Tây Ban Nha)

Câu 2 (trang 166 sgk ngữ văn 12 tập 1):

Hình ảnh trong đoạn trích có tính siêu thực:

    + Không ai chôn cất tiếng đàn: hình ảnh có tính hoán dụ

    + Tiếng đàn như cỏ mọc hoang: hình ảnh so sánh gợi thương cảm về cái chết của nhà thơ Lor-ca

    + Giọt nước vầng trăng là hình ảnh siêu thực, đa nghĩa

    + Nước mắt vầng trăng: tình thương trong lành, cao khiết, sự vĩnh cửu từ nước mắt của anh hùng

    + Vầng trăng là sự hóa thân và thăng hoa của tâm hồn nghệ sĩ.

- Tiếng đàn trở thành vật có linh hồn, trừu tượng: không ai chôn cất tiếng đàn, tiếng đàn như cỏ mọc hoang.

- Ở đây Lor-ca, hiện diện song hành cùng tiếng đàn, biểu tượng của tâm hồn Lor-ca, trái tim Lor-ca

    + Cuộc đời Lor-ca sống tự do, thanh thản như giọt nước mắt nơi đáy giếng

    + Lor-ca chết nhưng dư âm vang vọng của ông còn mãi

→ Hình ảnh Lor-ca và tiếng ghi–ta có tính trừu tượng, đa nghĩa thể hiện sự trường tồn, bất diệt của tinh thần, tâm hồn Lor-ca

Câu 3 (trang 166 sgk ngữ văn 12 tập 1):

Ý nghĩa ẩn dụ của hình tượng tiếng đàn trong bài thơ:

- Tiếng đàn xuất hiện nhiều lần trong bài thơ: tiếng đàn bọt nước, tiếng ghi ta nâu, tiếng ghi-ta lá xanh, tiếng ghi- ta tròn bọt nước vỡ tan, tiếng ghi- ta ròng ròng, tiếng đàn như cỏ mọc hoang

- Tiếng đàn được thể hiện với nhiều cung bậc khác nhau, sự biến hóa nhiều trạng thái: vui tươi, âm thanh chia cắt, tan vỡ, khi âm thanh của cái chết, giai điệu tình yêu

- Tiếng đàn ghi ta là sự hài hòa nhiều trạng thái cảm xúc:

    + Cảm xúc của Lor-ca gửi gắm trong tiếng đàn

    + Cuộc đời Lor-ca như tiếng đàn ghi ta, âm thanh, cung bậc lúc hùng tráng, mạnh mẽ, khi lại trầm lặng, buồn bã

    + Âm thanh tiếng đàn biểu tượng của cảm xúc mãnh liệt của tác giả: niềm tiếc thương đau đớn, sự ngưỡng mộ hài hòa trước thân phận của Lor-ca

Luyện tập

Cảm nhận của anh (chị) về hình ảnh Lor-ca được thể hiện qua bài Đàn ghi ta của Lor-ca ?

Hình tượng Lor-ca là người nghệ sĩ tự do nhưng đơn độc

- “Những tiếng đàn bọt nước”: nghệ thuật lung linh mà Lor-ca tạo ra, đó là dự cảm về số phận ngắn ngủi, mong manh của Lor-ca

- Tây Ban Nha áo choàng đỏ gắt: cuộc chiến đấu quyết liệt giữa dân chủ tự do với phát xít độc tài

→ Người anh hùng Lorca đơn độc, dũng cảm trên con đường đấu tranh cho cách tân nghệ thuật và dân chủ

Lor-ca cái chết đầy oan khuất

- Lor-ca đầy khí phách, ngang tàng trên quê hương Tây Ban Nha

- Cái chết oan khuất, bi thảm ập tới, cả đất nước Tây Ban Nha nuối tiếc trước sự ra đi của chàng

- lor-ca cho tới lúc chết vẫn say sưa, ngẩng cao đầu trong miền cách tân nghệ thuật

Lor-ca người nghệ sĩ bất tử cùng nghệ thuật chân chính

- Cảm hứng trong nghệ thuật của Lor-ca vì quê hương, vì tình yêu và vì chính nghệ thuật

- Tiếng ghi ta có nhiều biến thể đa dạng, phong phú: tiếng ghi ta lá xanh, tiếng ghi ta tròn bọt nước vỡ tan, tiếng ghi ta ròng ròng/ máu chảy

- Số phận của nghệ thuật Lor-ca sau khi chàng mất:

- Hành trình cách tân nghệ thuật của Lor-ca có sức sống mãnh liệt, đó cũng là sự thương cảm về cái chết bi thảm của Lor-ca

- Giọt nước mắt vầng trăng: hình ảnh siêu thực, đa nghĩa, bắt nguồn từ cái chết thương tâm của Lor-ca. Đó cũng là tình thương, sự cao khiết, sự hóa thân, sự thăng hoa của tâm hồn nghệ sĩ

- “Ném lá bùa”, “ném trái tim” là sự giải thoát của Lor-ca sau khi chết, người nghệ sĩ chân chính ý thức “cái chết” của bản thân để được tái sinh mạnh mẽ, để thế hệ sau tiếp tục cách tân

    + Ý thức sự gắn bó của Lor-ca với nghệ thuật, ông muốn thế hệ kế cận vượt qua án ngữ nghệ thuật của mình

- Tiếng đàn bất tử, tâm hồn nghệ sĩ bất tử của Lor-ca

→ Sự ngưỡng mộ của người nghệ sĩ đại diện cho tinh thần tự và khát vọng cách tân nghệ thuật của thế kỉ XX bị giết hại